Sân vườn phong cách nhật thể hiện đúng tính cách của người Nhật về sự chỉnh chu, tinh tế và phần trầm lặng bên trong. Nếu được dịp thưởng ngoạn một khu vườn Nhật Bản, bạn sẽ cảm nhận được cả sự yên tĩnh, thanh bình của khu vườn. Trong cuộc sống vội vàng, hối hả này, xu hướng tiểu cảnh vườn Nhật Bản trở nên dần phổ biến.

Sự đơn giản đằng sau sự phức tạp, cầu kỳ trong phong cách sân vườn Nhật Bản

Sân vườn Nhật Bản có vẻ đẹp đặc trưng  nhờ  sự kết hợp, trộn lẫn những thành phần đơn giản: cát, đá sỏi, nước, các mẩu trang trí giản đơn, cây cỏ thiên nhiên và môi trường xung quanh. Vẻ đẹp sân vườn Nhật Bản mang biểu tượng, niềm tin tôn giáo từ đạo Phật và đạo thần Nhật Bản (Shinto).

Có 3 nguyên tắc khi thiết kế sân vườn Nhật Bản

• Tỉ lệ thu nhỏ
• Chủ nghĩa tượng trưng
• Quang cảnh mô phỏng

Những quang cảnh, địa điểm nổi tiếng là nguồn cảm hứng ý tưởng cho thiết kế mô phỏng, theo tỷ lệ thu nhỏ của núi, sông, suối, hồ,… Cát, sỏi tạo dáng các con sông. Khối đá, đá cuội tượng trưng ác hòn đảo nhỏ. Những cây Bonsai mô phỏng tán cây cổ thụ,…

Các kiểu sân vườn Nhật Bản:

– Karesansui:  Tiểu cảnh khô chỉ có cát và đá
– ChaNiwa hay Roji: Tiểu cảnh sân vườn trà đạo
– Tsubo Niwa: Sân vườn nhà
– Tsukiyama: Sân vườn dành cho đi dạo (thường là biệt thự có sân vườn rộng lớn)
– Kaiyu-Shikien: Sân vườn dành cho đi dạo đối với công viên

ĐÁ VÀ NƯỚC,  “CƯƠNG – NHU” TRONG TIỂU CẢNH SÂN VƯỜN NHẬT BẢN

Đá là bộ khung, nền tảng của khu vườn. Đóng vai trò quan trọng, khung xương bố cục cho cả khu vườn. Người ta dùng đá trong nhiều trường hợp: đá giậm bước, móng cầu, tường, thạch đăng (trụ đèn bằng đá) hay thuỷ bồn (bể nước làm từ tảng đá lớn).

Nước giúp khu vườn mềm mại, tươi mát hơn. Đóng vai trò “nhu” bên cạnh sự “cương” của đá.  Hồ nước thường trung tâm,mô phỏng địa hình tự nhiên như sông suối, hồ nước giữa núi đồi…

ĐẶC TRƯNG MỘT SỐ MẪU SÂN VƯỜN NHẬT BẢN

Karesansui mang nhiều tên gọi khác như: sân vườn thiền định, Sân vườn khô, Sân vườn  đá. Sân vườn này mang phong cách Thiền tông, thường được áp dụng các thiền viện, trà thất. Karesansui khá đặc biệt vì không có yếu tố nước bên trong. Đá, sỏi, cát được sắp xếp uốn lượn mô phỏng những dòng suối, sông, hồ, biển cả…

Chaniwa là sân vườn dành để thưởng trà. Sân vườn uống trà không mang tính cầu kỳ bí ẩn mà mang vẻ tôn nghiêm, trầm mặc. Phong cách này  phù hợp những nơi tổ chức nghi lễ thưởng trà.  Đèn đá, bể nước đá, hàng rào tre, nứa…khiến Chaniwa vừa có sự độc đáo, vừa có nét bình dị, thanh tịnh bên trong

Tsubo Niwa là mẫu sân vườn thường được ứng dụng nhiều nhất vì thích hợp cho mọi nhà, trong tiếng Nhật có nghĩa là sân vườn nhỏ, sân vườn trong (courtyard garden). Mẫu sân vườn này thường rộng tầm 3.3 mét vuông. Tsubo niwa mang ảnh hưởng của văn hóa Trung  Hoa nên ngoài tính đặc trưng văn hóa Nhật thì yếu tố phong thủy luôn được cân nhắc. Ban đầu Tsubo Niwa được xây dựng ở những ngôi nhà có tiền sảnh để buôn bán, gian nhà phía sau để sinh hoạt gia đình. Tsubo Niwa giúp ngăn cách 2 gian nhà này với nhau. Theo thời gian, tsubo niwa dần thông dụng, được cải biến để dễ ứng dụng hơn.

Tsubo Niwa trong nhà ở Nhật Bản

Sân vườn nhỏ Nhật Bản

Sân vườn hiện đại Tsubo